Nyctosaurus - Thằn lằn bóng đêm có sừng "Katana"

Nhìn vào cái sừng trên đầu nó kèm cái tên đó thì trông nó khá giống Ninja cầm cây katana nhễ hoặc là giống bạn khi bị người yêu đá hoặc là tôi, đùa xíu thôi các bạn đừng cáu mà unsub tôi nhá. Thực ra loài vật mà tôi muốn nói là Nyctosaurus, nhân vật chính trong bài viết của chúng ta ngày hôm nay. 

 

Nyctosaurus - Tranh của BlissfulBreezưSE

Nyctosaurus là một loài thằn lằn bay có kích cỡ trung bình, có hình dáng rất giống với loài Pteranodon, một trong những loài dực long phổ biến nhất của Kỷ Phấn trắng. Hóa thạch đầu tiên của của từng được phát hiện và phân loại vào chi Pteranodon cho đến khi các nghiên cứu sâu hơn và tìm ra sự khác biệt của chúng. Nyctosaurus có thời gian tồn tại tương đối ngắn và để lại rất ít di tích hóa thạch. Mặc dù vậy, các nhà khoa học đã biết được rất nhiều điều về loài thằn lằn bay hấp dẫn này bằng cách nghiên cứu các mảnh hóa thạch của nó và so sánh với những họ hàng gần gũi khác. Trong video này, chúng ta sẽ khám phá một số sự thật thú vị nhất về loài thằn lằn bay này để hiểu nó trông như thế nào và nó sống như thế nào.

 NGHIÊN CỨU GIỐNG LOÀI

Về hình dáng bên ngoài thì Nyctosaurus nhỏ hơn một chút so với Pteranodon. Loài thằn lằn này có đôi cánh tương đối dài có hình dạng tương tự như các loài chim biển như chim hải âu. Ước tính sải cánh của Nyctosaurus thường từ 2-3m. Loài lớn nhất trong chi có tổng chiều dài cơ thể khoảng 37,6 cm và nặng khoảng 1,86 kg. Nó có một cái sừng hình chữ L khác biệt được nhìn thấy ở một số mẫu vật của loài thằn lằn bay này. Các chuyên gia cho rằng chỉ những con trưởng thành mới có sừng lớn này trên đầu. Chiếc sừng này có thể dài tới 5,5cm và lớn gấp 3 lần kích thước đầu của nó. Chiếc sừng này của Nyctosaurus được tạo thành từ hai thanh có rãnh nối với một đế chung ở phía sau hộp sọ của loài thằn lằn bay. Một trong các cột hướng lên trên, trong khi cột kia hướng về phía sau. 

Trước đây, các nhà khoa học suy đoán rằng chiếc sừng này được nối với nhau bằng một vạt da để tạo thành một cánh buồm khổng lồ. Những nghiên cứu gần đây thì cho rằng chiếc sừng này thường được hiểu là để trần, không có da dính vào. Phần còn lại của hộp sọ của nó bao gồm hàm cực kỳ dài và nhọn. Nyctosaurus có chi trước thon dài nhưng chi sau lại ngắn tương ứng. Trên thực tế, chi trước của Nyctosaurus nhỏ hơn bất kỳ loài thằn lằn bay nào khác.

 NƠI CHÚNG SINH SỐNG

Nyctosaurus sống ở Bắc Mỹ vào cuối kỷ Phấn trắng, khoảng 85 đến 83 triệu năm trước. Hóa thạch của loài thằn lằn bay này đã được tìm thấy đặc biệt ở khu vực trung tâm và phía tây của lục địa, điều này cho thấy phạm vi địa lý của nó chỉ giới hạn ở khu vực này. Các địa điểm đáng chú ý nhất được phát hiện về loài Nyctosaurus bao gồm Kansas và Nam Dakota ngày nay ở Hoa Kỳ. 

Nyctosaurus sống dọc theo bờ biển nội địa rộng lớn được gọi là Đường biển nội địa phía Tây, bao phủ hầu hết Bắc Mỹ trong kỷ Phấn trắng muộn. Tuy nhiên, loài thằn lằn bay này có lẽ đã dành nhiều thời gian ở trên không hơn là trên mặt đất. Một bằng chứng cho điều này là sự vắng mặt gần như hoàn toàn của móng vuốt trên ba chữ số đầu tiên trên bàn tay của Nyctosaurus. Điều này sẽ khiến Nyctosaurus gặp khó khăn trong việc bám vào mọi thứ trên đất liền nhưng cũng khiến đôi cánh của chúng trở nên hợp lý hơn. 

HÀNH VI VÀ CHẾ ĐỘ ĂN

Giống như tất cả các loài thằn lằn bay, Nyctosaurus có màng cánh dài kéo dài từ ngón thứ tư thon dài đến cơ thể rồi xuống các chi sau. Cấu trúc cánh này cho phép chúng bao phủ khoảng cách lớn một cách hiệu quả. Nyctosaurus là một loài bay giỏi và nhanh nhẹn, nhanh như cách tiền lương của anh em bay đi khi mới nhận được 1 tuần. Cấu trúc nhẹ và đôi cánh thon dài của nó cho phép nó bay lên và lướt dễ dàng trong không khí.

Cơ chế bay của loài thằn lằn bay này thường được so sánh với cơ chế bay của loài chim bay cao ngày nay như chim hải âu. Dựa trên tổng sải cánh và cơ bắp của Nyctosaurus, các nhà khoa học đã có thể ước tính tốc độ di chuyển của nó. Con thằn lằn bay này có tốc độ trung bình khoảng 9,6 m/giây.

Ngón cánh thứ 4 của Nyctosaurus là ngón nổi bật duy nhất trên bàn tay của loài dực long. Ba ngón còn lại bị teo và hầu như không còn hữu dụng. Không rõ vai trò của chiếc sức khổng lồ trên đầu của nó đóng vai trò gì trong sự vận động của nó. Giả thuyết ban đầu là chiếc mào này có một vạt da hỗ trợ, tạo thành một "bức tường da" có thể mang lại sự ổn định nhất định khi bay. Nhưng việc thiếu các điểm gắn trên sừng cho thấy nó giống với gạc hươu hơn, không có phần đính kèm mô mềm. Nếu đúng như vậy thì một lần nữa tôi nhắc lại cái sừng này của Nyctosaurus khá giống bạn, khi bị người yêu đá. 

Giống như hầu hết các loài thằn lằn bay, Nyctosaurus là loài ăn cá, nghĩa là chế độ ăn của nó chủ yếu bao gồm cả cá. Nó cũng có thể đã săn các sinh vật biển nhỏ khác. Để bắt được con mồi, nó có thể sử dụng cách săn mồi tương tự như các loài chim biển ngày nay. Điều này liên quan đến việc bay vút lên trên mặt nước trong khi tìm kiếm con mồi ở gần mặt nước. 

Khi phát hiện được con mồi, nó sẽ lặn hoặc sà xuống nhanh chóng để tóm con mồi khỏi mặt nước bằng chiếc mỏ thon dài của mình. Cái tên “Nyctosaurus” có thể được dịch là “thằn lằn bóng đêm” hoặc “thằn lằn dơi”, điều này đã làm dấy lên những suy đoán về hành vi hoạt động về đêm hoặc hoàng hôn của loài thằn lằn bay này. Tuy nhiên, cho đến nay các nhà khoa học vẫn chưa tìm thấy bằng chứng thuyết phục nào cho điều này. 

VÒNG ĐỜI CỦA NYCTOSAURUS

Giống như các loài thằn lằn bay khác, Nyctosaurus có khả năng sinh sản hữu tính. Bản chất của hành vi ân ái này vẫn chưa được biết rõ. Các nhà khoa học cho rằng cả cá thể Nyctosaurus đực và cái đều có sừng trên đầu. Có một nghiên cứu cho rằng cả hai đều sử dụng sừng của mình để thu hút bạn tình. Sau khi ân ái, Nyctosaurus cái sẽ tìm kiếm những địa điểm làm tổ thích hợp, có thể là ở các khu vực ven biển, nơi chúng có thể đẻ trứng. 

Có thể những con thằn lằn này đã thực hành cách làm tổ chung, nơi một số con cái đẻ trứng trong cùng một khu vực. Sau khi nở ra từ trứng, những con non của Nyctosaurus có thể dựa vào bố mẹ để bảo vệ và kiếm thức ăn. Điều này có lẽ không kéo dài được lâu vì chúng đã phát triển nhanh chóng. Những con non của Nyctosaurus sẽ phát triển từ giai đoạn mới nở đến kích thước trưởng thành đầy đủ trong vòng một năm sau khi nở. 

Hóa thạch của các cá thể chưa trưởng thành được phát hiện cho đến nay không có dấu vết của sừng. Điều này cho thấy chúng chỉ bắt đầu phát triển sừng sọ lớn đặc biệt sau khi trưởng thành. Sừng sẽ tiếp tục phát triển trong suốt cuộc đời, có nghĩa là những cá thể già nhất sẽ có mào lớn nhất, đấy sai đâu các ông yêu lâu càng dễ bị cắm sừng.

TIẾN HÓA VÀ LỊCH SỬ

Nyctosaurus là một thành viên của một nhóm bò sát đa dạng đã phát triển khả năng bay trong Kỷ Trias khoảng 228 triệu năm trước. Chúng là nhóm động vật có xương sống đầu tiên bay lên bầu trời trước khi xuất hiện những con chim đầu tiên tiến hóa. Những loài thằn lằn bay sớm nhất được gọi là rhamphorhynchoids. Nhóm cơ bản này có đặc điểm là thân hình nhỏ, đuôi tương đối dài và một số đặc điểm khác. Nhóm cơ bản này đã tạo ra loài pterodactyloid tiên tiến hơn trong Thời kỳ kỷ Jura. Nyctosaurus thuộc nhóm dực long có nguồn gốc này. Chúng lớn hơn loài thằn lằn nguyên thủy và có đuôi ngắn hơn. 

Những đặc điểm nổi bật nhất của nhóm này là ngón thứ tư dài, được biến đổi để tạo thành ngón cánh nổi bật. Ngón cánh của loài Nyctosaurus và loài họ hàng gần nhất của nó thậm chí còn chuyên biệt hơn. Ngoài các ngón tay ở cánh, hầu hết các loài thằn lằn bay đều có ba ngón tay nhỏ hữu ích để đi lại, leo trèo hoặc bám vào các bề mặt. Đối với loài Nyctosaurus, các ngón khác bị thu nhỏ đáng kể, trong khi ngón thứ tư lại cực kỳ dài. 

Sự thiếu vắng của những ngón tay này ở Nyctosaurus sẽ làm suy giảm khả năng di chuyển của chúng trên mặt đất. Điều này có nghĩa là nó dành phần lớn thời gian để bay trên những con sóng để tìm kiếm thức ăn, thỉnh thoảng đáp xuống mặt nước. Nyctosaurus cũng có cánh tay trên khỏe mạnh. Điều này sẽ mang lại sự gắn kết chặt chẽ cho các cơ bay, chứng minh thêm lý thuyết rằng chúng là những người bay thành thạo. 

TƯƠNG TÁC VỚI CÁC LOÀI KHÁC

Nyctosaurus sống trên bờ biển Western Interior Seaway, một hệ sinh thái được biết đến với sự phong phú của đời sống động vật có xương sống trong kỷ Phấn trắng muộn. Do đó, nó chia sẻ cùng một hệ sinh thái với nhiều loài săn mồi, con mồi và đối thủ cạnh tranh khác nhau. Đường biển thời tiền sử nông là nơi sinh sống của nhiều loài cá và các động vật biển nhỏ khác có thể từng làm thức ăn cho loài thằn lằn bay này. 

Nyctosaurus săn mồi bằng cách lao nhanh từ trên trời xuống để bắt con mồi dưới mặt nước. Loài thằn lằn này sống cùng với các loài chim cổ xưa như Ichthyornis và các loài bò sát bay như Pteranodon. Các loài chim lặn như Parahesperornis cũng có mặt ở cùng địa điểm. Những kẻ săn mồi trên không này có thể đã tham gia cạnh tranh với Nyctosaurus để giành thức ăn và các nguồn tài nguyên khác. 

Đường biển Nội địa phía Tây là nơi sinh sống của những loài săn mồi lớn như thương long, như Clidastes, Eonatator, Halisaurus và Tylosaurus. Đây là những kẻ săn mồi hàng đầu của hệ sinh thái dưới nước ở kỷ Phấn trắng Bắc Mỹ và đôi khi chúng có thể săn Nyctosaurus khi chúng đáp xuống mặt nước hoặc lặn để bắt con mồi. Khủng long lớn thống trị hệ sinh thái trên cạn. Nhưng vì Nycotosaurus không dành nhiều thời gian trên đất liền nên có lẽ nó không cần phải tiếp xúc với những con khủng long này. 

 Ý NGHĨA VĂN HÓA

Một con thằn lằn bay với chiếc sừng khổng lồ chắc chắn là một chủ đề nghiên cứu khoa học đầy sự thú vị. Nhưng điều này không được thể hiện rõ ràng ngay lập tức khi hóa thạch Nyctosaurus đầu tiên được phát hiện. Những mảnh còn sót lại quá giống với của loài Pteranodon, một trong những loài thằn lằn bay phổ biến nhất. Do đó, loài Nyctosaurus khi mới được phát hiện đã phải chịu việc bị gộp lại thành một loài trong chi Pteranodon. Điều này sau đó đã được làm sáng tỏ và Nyctosaurus được phân loại lại vào chi của nó. 

Nyctosaurus tương đối nhỏ so với một số loài cùng thời nhưng vẫn là đối tượng quan trọng cho các nghiên cứu cổ sinh vật học. Loài thằn lằn bay này đã được nghiên cứu rộng rãi để hiểu các khía cạnh khác nhau của cuộc sống thời tiền sử, bao gồm cả sự tiến hóa của chuyến bay và sự đa dạng trong đời sống của loài thằn lằn bay này. Các nhà khoa học đã nghiên cứu cơ chế bay của chúng và có thể ước tính tải trọng và tốc độ đập cánh của nó. 

Đây mới chỉ là một trong nhiều chi tiết thú vị đã được khám phá về loài thằn lằn bay này. Nyctosaurus không phổ biến lắm với công chúng và có thể một số các bạn xem video này cũng vậy. Nhưng nó thường được nhắc đến trong sách, phim tài liệu và các tài liệu khoa học khác, đặc biệt là những tài liệu tập trung vào thế giới của loài thằn lằn bay.